NS: zorg voor veiligheid begint bij eigen mensen

Door: Wout Jongman

Geweld tegen hulpverleners was en is een groot probleem. De afgelopen tijd hebben we genoeg voorbeelden gezien en gehoord. Ik begrijp daar helemaal niets van. Mensen die zich inzetten voor een veilige maatschappij of gewoon om hulp te verlenen worden verbaal of fysiek aangevallen.
De regering heeft hier wel beleid tegenover gezet en er worden inmiddels hogere strafeisen gedaan door het openbaar ministerie. Maar met enige regelmaat hoor ik van leden dat de uiteindelijke uitspraak van de rechtbank vaak naar hun mening onder de maat is. De taakstraf wordt ruimhartig toegepast en ik heb toch stellig de indruk dat geen enkele verdachte daar nou echt van onder de indruk is. Leden vragen zich ook vaak of rechters wel begrijpen wat er daadwerkelijk in de maatschappij aan de hand is. Uiteraard kan ik die vraag niet beantwoorden. Dat kunnen rechters alleen zelf.

Maar we kunnen met z’n allen naar de politiek en rechters wijzen. Ook werkgevers hebben in deze een verantwoordelijkheid. Luisteren naar je mensen en oog hebben voor de problematiek en samen proberen er wat aan te doen. Veel werkgevers doen dat of proberen dat te doen. Maar er zijn er helaas ook die de plank misslaan. Ik doel daarmee op de NS. Het kan niemand ontgaan dat geweld in treinen, op perrons, in stations een groot probleem is. Toch blijven woordvoerders van de NS het als incidenten afdoen. De NS wil natuurlijk een klantgericht bedrijf zijn. Dat is begrijpelijk. Ze zijn afhankelijk van de klant en daarom moet de klant goed behandeld worden.

Als die klant zich niet gedraagt volgens de regels die gelden binnen het NS domein, dan dient hij/zij daar op aangesproken te worden. Daar heeft de NS onder andere de medewerkers van Veiligheid en Service (V&S) voor. De NS heeft als visie dat deze medewerkers servicegericht, de-escalerend en als gastheer moeten optreden. Een prima visie zou je zeggen. Deze medewerkers ‘bijten zich vast’ in deze visie.

De praktijk is dat reizigers het vaak niet pikken als ze ergens op worden aangesproken. Als de situatie uit de hand loopt wordt het ingewikkeld bij de NS. Vragen en opmerkingen als ‘had het niet anders gekund’ of ‘dit willen we niet’. Vaak worden medewerkers van V&S door de veiligheidscentrale al naar geëscaleerde situaties gestuurd of naar situaties die eigenlijk voor de politie zijn (winkeldiefstal bijv.). In dat soort situaties de-escalerend optreden of gastheer zijn is wel heel moeilijk. Maar ook dan pakken de medewerkers van V&S door en gaan met enige regelmaat over tot aanhouding. Ze kunnen ook niet veel anders want naast de handboeien hebben ze verder geen middelen tot hun beschikking. De NS weigert om haar visie bij te stellen en daar eens serieus de discussie over aan te gaan. De NS wil geen uitbreiding van middelen.

Het is wachten dat er slachtoffers met ernstig letsel vallen. Nu hebben we al medewerkers met breuken in hun ledematen gehad. Dat hoort er dan maar bij zou je denken. Ik vind van niet. Naar mijn mening loopt de NS weg voor haar werkgeversverantwoordelijkheid. Zij moet zorgen dat haar medewerkers het werk goed en zo veilig mogelijk kunnen doen. Dat doet de NS niet. Ze wijst vooral naar de politiek en doet zelf veel te weinig. Ja, situaties als incident blijven bestempelen is struisvogelpolitiek. Er is een structureel probleem.

Onze oproep: Zie Veiligheid en Service als een toegevoegde waarde binnen NS en geef het de steun en rugdekking die nodig is. Geef het de plaats die het verdiend en zorg ervoor dat medewerkers hun werk op een goede en veilige wijze kunnen doen. Veiligheid zou ook binnen NS een prioriteit moeten zijn en dat zie ik niet op dit moment. Moeten we wachten tot het echt fout gaat?